ایران از عضویت در پیمان شانگهای چه سودی می‌برد؟

تاریخ انتشار : دوشنبه، 28 شهريور 1401 19:52:48

، در بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای که هفته گذشته به میزبانی ازبکستان برگزار شد، ایران به‌صورت رسمی عضو این سازمان معرفی شد.

کشورهای چین، روسیه، هند، ایران، ازبکستان، قزاقستان، بلاروس، ترکیه، آذربایجان، قرقیزستان، پاکستان، مغولستان، تاجیکستان و ترکمنستان عضو این پیمان هستند که حدود ۲۵ درصد از تولید ناخالص جهان به کشورهای عضو این سازمان تعلق دارد.

بر اساس اعلام سازمان تجارت در پنج ماه ابتدایی سال جاری حدود ۹ میلیارد دلار صادرات به کشورهای عضو پیمان شانگهای انجام شد. همچنین واردات از این کشورها نیز در این مدت با رشد ۶۸‌ درصدی به چهار‌میلیون و ۳۴‌ هزارتن کالا به ارزش هفت‌ میلیارد و ۹۷۸‌ میلیون دلار رسید.

اما یکی از نکات مهمی که از حضور ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری، در  نشست بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری‌های شانگهای می‌توان اشاره کرد این بود که از آمادگی ایران برای امنیت تأمین عرضه انرژی به این کشورها خبر داد.

اما عضویت ایران در پیمان شانگهای چقدر حائز اهمیت است؟ بسیاری حضور دو کشور قدرتمند چین و روسیه را در پیمان شانگهای مؤثر می‌دانند و مخالفان می‌گویند ایران در فرصت سازی اقتصادی موفق نیست و اغلب روابط ایران با کشورها امنیتی و سیاسی است.

استفاده از ظرفیت پیمان شانگهای نیازمند تقویت دیپلماسی اقتصادی

محمدرضا نجفی‌منش، عضو اتاق بازرگانی ایران، در گفتگو با تجارت‌نیوز درباره اهمیت پیوستن ایران به پیمان شانگهای گفت:  عضویت در پیمان‌های منطقه‌ای اتفاق خوبی است. اما هیچ زمان نتوانستیم به اهداف اقتصادی آن دست پیدا کنیم.

وی ادامه داد: در این رابطه می‌توان به سازمان همکاری اقتصادی اکو اشاره کرد که توسط ایران، پاکستان و ترکیه با هدف پیشبرد همکاری‌های اقتصادی، فنی و فرهنگی تأسیس شد که پس از آن کشورهای دیگر نیز به آن ملحق شدند.

او افزود: پیمان‌های منطقه به روان‌تر شدن اقتصاد کشورها بسیار کمک می‌کند، اما این بستگی به توان کشورها برای استفاده از ظرفیت‌های موجود دارد.

این فعال اقتصادی استفاده از ظرفیت‌های پیمان شانگهای را منوط به فعال بودن دیپلماسی اقتصادی کشور دانست و گفت: البته پیمان شانگهای بیشتر جنبه سیاسی و امنیتی دارد. اما امکان استفاده از جنبه‌های اقتصادی آن وجود خواهد داشت.

نجفی‌منش با تاکید بر اینکه استفاده از ظرفیت کشورهای عضو پیمان شانگهای نیازمند برنامه‌ریزی و میدان دادن به بخش خصوصی است، خاطرنشان کرد: متأسفانه بخش خصوصی در این دست اتفاقات نقش پررنگی ندارد. از همین رو امیدواریم دولت برای حضور پررنگ‌تر بخش خصوصی متقاعد شود.

بر اساس این گزارش، در نیمه نخست سال ۱۴۰۰، بیش از ۲۶ میلیون تن کالا به ارزش ۱۶ میلیارد و ۵۶ میلیون دلار بین ایران و اعضای پیمان شانگهای تبادل شد که ۹٫۵ میلیارد دلار سهم صادرات و ۶٫۵ میلیارد دلار آن سهم واردات بود.